Letterlijke tekst uitgesproken tijdens de behandeling van het collegeprogramma en Perspectiefnota op 4 september 2014

Voorzitter,

In mijn 10 minuten ga ik eerst in op het collegeprogramma, daarna nog kort op de Perspectiefnota 2014-2018.

In de inleiding viel ons oog direct op de volgende zin: “we zijn van mening dat mensen zelf expert zijn over de vraag hoe hun leven het beste ingericht kan worden”. Een verbazende regel in een college-programma van T@B en SGP-in-het-bijzonder die zich toch ook primair laten leiden door het Woord van onze Hemelse Schepper. Het is onze diepe overtuiging dat er een hogere basis is voor de inrichting van ons leven dan “de mening van mensen”. Wij gaan er vanuit dat SGP stemmers en ook een behoorlijk deel van de T@B stemmers deze overtuiging delen.

Opvallend is overigens ook dat zowel in het coalitieakkoord, het coalitie-programma als de perspectiefnota geen enkele verwijzing is te vinden naar de Christelijke basis die in onze gemeente en gemeenteraad zo breed wordt gedeeld. Nu is het tot op heden niet gebruikelijk een verwijzing naar deze basis te vermelden in de Perspectiefnota, dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de meerjarenbegroting en de jaarrekening, maar ook vorige coalitie-programma’s. Wij geven het college dan ook het dringende verzoek mee om volgend jaar in de Perspectiefnota ook een verwijzing te maken naar deze basis.

Over de bestuurlijke ontwikkelingen is het college-programma wat ons betreft erg algemeen en zo vaag, dat de moeite om dit op te schrijven bespaard had kunnen blijven. Wie zou er tegen gesprekken met regio-partners zijn, maar wat dan vervolgens voor Hardinxveld-Giessendam de richting is en mogelijke alternatieven zijn, blijft in nevelen gehuld. Toch moeten er binnen afzienbare termijn heldere uitspraken komen. Is het college nog van plan hier leiding aan te geven? Wij vrezen dat de besluiteloosheid die het college nu uitstraalt er toe zal leiden dat anderen de beslissingen over ons gaan nemen. Wat ons betreft lijkt het er sterk op dat de SGP en de T@B hun verkiezingsbeloften op dit punt in een heel hoog tempo aan het verspelen zijn. Of misschien is verkwanselen vanwege bestuurlijke onmacht wel beter uitgedrukt. Wat de ChristenUnie betreft moet er heel snel helderheid komen.

Er is aandacht voor een duurzame inrichting en aantrekkelijke woonomgeving. Bij het inrichten van speelruimten worden de jeugd en omwonenden actief betrokken en er is ruime aandacht voor communicatie. Zoniet bij inrichting of herinrichting van de leefomgeving. Hierin speelt de mening van de bewoner blijkbaar geen enkele rol ... Wij dachten dat burgerparticipatie zo’n belangrijk thema was.

En dan nog een mooie zin over de bomenkeuring. In het verkiezingsprogramma van de T@B werd deze nog afgeschaft en leverde het geld op. Nu is het “wanneer het strikt noodzakelijk is” en financieel hangt er niks meer aan deze boom. En dan gaat het om een gewone wettelijke plicht die al jaren van kracht is en conform wordt uitgevoerd. Wij zijn benieuwd hoe de T@B dit aan haar stemmers uit gaat leggen.

Onder de kop Samenleven, zorg en welzijn vinden we:
Twee punten over financiën, keuzevrijheid moet gewaarborgd, één coördinator, RSD en Avelingengroep moeten hun werk doen en een puntje over het ondersteunen van burgerinitiatieven.

Waar zijn de mantelzorgers en andere vrijwilligers gebleven die zo’n essentiële rol hebben en nog meer krijgen in onze samenleving? En in het bijzonder binnen de gedecentraliseerde taken. Waar zijn de initiatieven van Servanda als de vrijwilligersbank en de taken van sociale raadslieden (folder Servanda)? Waarom hier niet al ingezette intiatieven benoemd?

Dit kan en mag niet beperkt blijven tot wat er nu staat, namelijk: “ons verbinden aan” en “ondersteunen”. Dan is het inzetten van “strategisch communicatiebeleid” wel een heel abstracte en beperkte actie die weinig inwoners gerust zal stellen. Hier is actie nodig die gaat om aansluiting bij en actief participeren in bestaande en nieuwe samenwerkingsverbanden. Hier is geen strategisch communiceren aan de orde maar operationeel en pro-actief aan tafel bij bestaande en nieuwe initiatieven. Hier past geen re-actieve rol van de gemeente. Hier moet de gemeente de leiding nemen!

Verder beschrijft deze zorgparagraaf vooral algemeenheden. Met het grootste deel van de tekst kunnen wij wel instemmen, maar goed dat is ook niet zo verbazend zolang het in algemeenheden blijft. Een punt willen we nog wel benoemen, namelijk de zinsnede over inkomenspolitiek. Wij vinden namelijk dat je van de sterkste schouders in redelijkheid wél een hogere bijdrage mag verwachten, om de zwakkeren te ontzien. Dat heet geen inkomenspolitiek maar maatschappelijke solidariteit. En dat is, en zou het ook zeker voor de SGP naar onze mening ook moeten zijn, een belangrijk uitgangspunt voor Christelijk geïnspireerde politiek.

Het college willen stoppen met de milleniumgemeente. Niet verbazend gezien het standpunt van de T@B. Wel gezien de steun die de SGP-fractie tot op heden altijd steun hieraan gegeven heeft. Betreurenswaardig dat dit college niets eens een lopend project wat in 2015 ook als VN- project toch eindigt af wil maken. Het project milleniumgemeente, door de fractie van de T@B vaak onjuist benoemd als ontwikkelingshulp, gaf aandacht aan inwoners die zich sterk maken voor hulp in arme landen, maar ook voorlichting en educatie op scholen over armoede in de wereld.  Jammer, jammer, jammer. Blijkbaar zijn voor de college-partijen deze euro’s (overigens slechts 0,1% van de begroting) voor eigen gebruik belangrijker dan een voorbeeldrol van de gemeente op het gebied van armoede-bestrijding buiten onze grenzen.

Subsidies vereenvoudigen en inzichtelijk maken:
Hier heeft college een punt te pakken wat naar ons idee raadsbrede steun kan krijgen. Chapeau! Wat ons wel verbaasd is dat de zogenaamde verkapte subsidies niet expliciet worden genoemd. Wij raden het college aan deze wel wat scherper te benoemen. Twee partijen met vooraf dit soort ambities zou het toch sieren hier duidelijker over te zijn. Ze zullen het ook straks moeten uitleggen aan de subsidie-ontvangers, inclusief de bezuinigingen vanaf 2016. Transparantie mogen we van het college toch zeker wel verwachten? 

Openbare orde en veiligheid:
Een coalitie vormen vraagt om compromissen. Eén is wel heel duidelijk. De BOA wordt niet afgeschaft. Ik herhaal de BOA wordt niet afgeschaft! Hoezo een verschuiving tussen verkiezingsboodschap en een coalitie-compromis.

Nee, het compromis is dat de beschikbare BOA-capaciteit zal worden omgevormd naar preventie, bewustwording en klachtenafhandeling. Mooie ambtelijke taal die voor de meeste inwoners geen enkele transparantie meer in zich heeft. Uit het antwoord op de vraag van het CDA blijkt dat de omvorming er inmiddels weer anders uitziet: “er wordt meer ingestoken op het geven van voorlichting, het sturen op gedrag en de rol van buurtcoach.” Nogmaals een mooie omschrijving van taken die de BOA al jarenlang uitvoert. Kortom, de BOA blijft. Blijft het zelfde werk doen maar… gaat wel wat minder boetes uitdelen! Beste vrienden van de T@B, ik hoop dat dit resultaat voor jullie kiezers voldoende is!

Al met al een programma met weinig nieuws, weinig inspirerend en weinig toekomstgericht. Veel is nog vaag en niet concreet. Wat ons betreft, afgezet tegen de ambitieuze verkiezingsbeloften van T@B en SGP, verdient dit niet meer dan een mager zesje. En dat kan heel snel een onvoldoende worden als er niet snel meer concreetheid en duidelijk wordt gegeven én het college niet heel snel wat meer spirit laat zien. 

De Perspectiefnota, nog een paar punten

40 miljoen schuld!
Op pagina 10 onder Financieringvisie vinden we niets nieuws terug waar het gaat om verminderen van schuld en groei rentedruk. Ook in de risico-paragraaf geen woord hierover! 40 miljoen schuld! Die moet zo spoedig mogelijk worden afgebouwd. Ik hoor het nog zo terug vanuit de verkiezingsdebatten. Dan even terugbladeren in het college-programma: “Volgend uit de financieringsvisie werken we aan het op termijn terugdringen van de vaste schuld”. Opeens geen ferme taal meer, maar het beleid van vorige coalitie volgend wordt “op termijn” de schuld afgebouwd.
Moeten we dit zien als het indalen van realiteitszin bij de jongste coalitiepartner of een bijzonder sterk onderhandelende vorige en huidige wethouder Financiën?

Dit is wat ons betreft geen vraag voor het college, maar aan de fractie van de T@B (hoe leggen zij dit uit aan hun achterban). En vooral een vraag voor inwoners en stemmers over de waarde van verkiezingsbeloften!

Onder bedrijfsvoering komen we de bezuiniging op inhuur op ruimtelijke zaken tegen. In onze beleving is het voorstel in de perspectiefnota overigens geen nieuwe bezuiniging, meer één die al eens meer hier op tafel is geweest.

Bezuinigen op inhuur: een punt wat tijdens de verkiezingen veel meer aandacht kreeg.

Het collegeprogramma trekt het in ieder geval wel breder dan de bezuiniging op ruimtelijke zaken..

Wij, en de collega’s van de oppositie met ons, willen het college en de coalitiepartijen hier de helpende hand bieden. Er moet zicht komen op de inhuur, dan kan er ook beter worden gestuurd. Dat past bij de controlerende rol van de gemeenteraad en geeft het college een extra sturingsinstrument.

Daarom dienen wij vanavond een motie “monitor in- en uitleen personeel” in. Daarmee krijgen we op de reguliere rapportage-momenten een helder inzicht op het verloop hiervan. Wij gaan er vanuit dat we met het bereiken van deze tranparantie op dit terrein op de steun van de T@B mogen rekenen.

Aan het einde van de perspectiefnota vinden we de oplossingrichtingen.

Taakstelling organisatie.

Bij de begroting is het zogenaamde “zero based budgetting” uitgangsprincipe. In gewoon Nederlands betekent dit naar onze mening dat alle lucht uit de begroting wordt gehaald en alleen echt gecalculeerde en benodigde kosten worden begroot. Wanneer dat uitgangspunt is, dan getuigt zo’n stelpost van een ton bezuinigingen op de organisatie wel van heel veel lef. Of is de conclusie dat er dus toch nog wel lucht zit in de begroting. Wij wachten af wat het is: lef of lucht!

Aanpassing budget voorzieningenniveau Boven Hardinxveld.

Acht jaar lang is een van de belangrijkste punten van de T@B geweest, het voorzieningenniveau in Boven Hardinxveld. De verkiezingen zijn achter de rug, de T@B zit in het college en wat schetst onze verbazing. Het extra geld voor Boven Hardinxveld is opeens niet meer nodig. We zijn benieuwd hoe de fractie van de T@B hier over denkt.

Nu kan het ook wat anders zijn, er zijn altijd van die nieuwkomers die heel snel dingen zien, analyseren en dan snel tot conclusies komen. Noem het maar snelle leerlingen. Als dit inderdaad een snelle leercurve is missen hier wel twee zinnen.

Namelijk, dat het voorzieningenniveau van Boven Hardinxveld inmiddels zeker voldoende is of in ieder geval wordt.

En de tweede zin: vorige colleges, hartelijk dank voor al jullie inspanningen en behaalde resultaten. Wij mogen met plezier de vruchten van jullie werk plukken.

Tot zover onze bijdrage in eerste termijn. We wachten de reactie van het college af om te bezien of wij in kunnen stemmen met het vaststellen van deze nota.

Bijdrage ChristenUnie 4 september 2014
Jan Nederveen