Ontslag burgemeester
Afgelopen maandag was een dag waarop de ontwikkelingen zich in sneltrein vaart opvolgden. ’s Ochtend bereikte mij het bericht dat burgemeester Wiebosch haar ontslag had aangeboden en was teruggetreden als burgemeester van onze gemeente. Ik wil haar heel veel sterkte wensen in de komende periode. Het is een pijnlijke conclusie om te constateren dat je niet meer voldoende vertrouwen ervaart. Het is moedig om vervolgens je conclusies te trekken.

Ik denk dat de burgemeester de juiste beslissing heeft genomen. Tijdens “Het Debat” van 29 maart bleek dat het vertrouwen reeds tot een minimum was gedaald. Het incident dat volgde tijdens de besluitvorming deed het vertrouwen, ook bij mij, tot onder het minimum dalen.

Aanloop naar maandagavond
Tot het eind van de werkdag bleef het vervolgens stil. In de trein viel mij allereerst op dat de kabinetchef
(hoge ambtenaar van de Commissaris van de Koningin) met mij mee reisde naar Hardinxveld. Vervolgens las ik op twitter (dank, @AlexMonster1978) dat er een persconferentie gepland stond. Een persconferentie waar ik als raadslid niet vanaf wist. Vervolgens heb ik de griffie gebeld die ook niet direct kon vertellen wat er precies op de rol stond. Gelukkig werd ik snel teruggebeld met de mededeling dat er om 18.30 een persconferentie te verwachten was. Om die tijd toog ik vervolgens naar het gemeentehuis. Daar bleek alle pers al verzameld, maar behalve de fractievoorzitters waren er verder nog geen raadsleden.

Rennende raadsleden
Vervolg ging mijn telefoon: Kees Pille aan de lijn met de vraag of ik direct naar het gemeentehuis kon komen: er was een waarnemend burgemeester die geïnstalleerd moest worden. In een zaal in de kelder mocht ik vervolgens plaatsnemen. De overige raadsleden kwamen vervolgens halsoverkop binnen gestormd. De fractievoorzitters hadden tegelijkertijd een gesprek met de Commissaris en de beoogde waarnemer. Toen nagenoeg iedereen was verzameld werd vervolgens Bert Blase in een ‘kelderzaal’ beëdigd. Om een uur of zeven ’s avond hadden we vervolgens een nieuwe (waarnemend) burgemeester. Aansluitend werd de pers hierover geïnformeerd in de eerder genoemde persconferentie.

Volgens het boekje?
Ik heb dan wel een aantal jaar Bestuurskunde gestudeerd, maar of het bovenstaande allemaal volgens het boekje (lees Gemeentewet) heeft plaatsgevonden durfde ik niet direct te zeggen. Ik begrijp de beweegreden van de Commissaris om snel duidelijkheid te willen scheppen, daar heb ik ook behoefte aan, maar het ging wel heel snel.

Vandaag ben ik daar nog eens dieper ingedoken, je komt dan interessante dingen tegen. Bijvoorbeeld dat
Kamerleden (Schinkelshoek & Bilder, CDA 2008) ook vragen hadden over waarnemend burgemeesters. Ze hebben hierover destijds Kamervragen gesteld (zie:http://bit.ly/HFJEC6).

De vraag of het aanstellen van een waarnemer volgens procedure is gegaan ligt in de interpretatie van art. 78 1^e lid van de Gemeentewet:  Indien de commissaris van de Koning(in) het in het belang van de gemeente nodig oordeelt, voorziet hij in afwijking van artikel 77 in de waarneming. Alvorens daartoe over te gaan hoort hij de raad, tenzij gewichtige redenen zich daartegen verzetten.

Nu we een waarnemend burgemeester hebben zijn twee dingen relevant: de Commissaris is blijkbaar van oordeel dat het nodig is en de gemeenteraad is gehoord. Ik kan als raadslid niet zeggen dat ik in deze ben gehoord. Waarschijnlijk is de redenering van de Commissaris dat horen van de fractievoorzitters voldoende is (waarbij in ons geval in ieder geval geen ruggespraak heeft plaatsgevonden), of dat er sprake was van gewichtige redenen die zich hiertegen verzetten. Zijn exacte gedachtegang moet ik u schuldig blijven.

Schildershoek en Bilder hebben in hun Kamervragen verduidelijking gevraagd op de interpretatie van de zinsnede: “in het belang van de gemeente is het naar oordeel van de Commissaris nodig”. Het antwoord van de minister was dat er een bestuurlijke probleemsituatie moet zijn die inzet van een waarnemer nodig maakt. Dit was naar het oordeel van de Commissaris blijkbaar het geval.

Mijn verwachting is dat dhr. Blase zal constateren dat met het vertrek van de burgemeester ook een groot deel van de probleemsituatie verdwenen zal zijn. Gelukkig zal dhr. Blase zich niet laten leiden door deze verwachting en gaat hij zijn opdracht zorgvuldig uitvoeren. De tijd zal leren of mijn verwachting terecht is.

Tot slot wil ik dhr. Blase heel veel wijsheid toewensen in de taak die op hem wacht in onze gemeente. Daarnaast heel veel sterkte in het combineren van het burgemeesterschap in zowel Alblasserdam, als in Hardinxveld-Giessendam!