Afgelopen week is er tijdens "Het Debat" lang en emotioneel gedebatteerd over het debacle bij de GGD. In 2011 wordt afgestevend op een tekort van € 1,8 miljoen. De GGD is een onderdeel van de regio ZHZ. Dit is een gemeenschappelijke regeling tussen 19 gemeenten uit de Hoekse Waard, Drechtsteden en de Alblasserwaard/Vijfherenlanden.

Tijdens het debat werd het College van B&W door de raad ter verantwoording geroepen over de gang van zaken bij de GGD. In dit debat werd door de hele raad duidelijk gemaakt dat het nu echt afgelopen moet zijn met dergelijke flaters. De afgelopen jaren is er door de gemeenteraad regelmatig op gehamerd dat er geen goed gevoel was bij de gang van zaken in de regio ZHZ. Het college van B&W erkende dat zaken nog scherper neer gezet hadden kunnen worden, maar dat dit tevens een conclusie achteraf is. Na een uur had de raad genoeg stoom afgeblazen en konden we verder met de overige punten van de agenda.....

Onthutsend vergelijk met Europa
"Het Debat" heeft feitelijk niets veranderd aan de situatie. Natuurlijk zullen personen die nadrukkelijk gefaald hebben 'aan de kant worden geschoven' en zal de structuur en de cultuur bij de GGD worden omgegooid en zal de bestuurlijke aansturing worden verbeterd. Feit blijft dat 19 gemeenten het samen eens moeten worden, maar dat het in de praktijk lang niet altijd zijn. Dit in een omstandigheid waarbij de trein moet blijven rijden.

Voor mij lijkt dit qua setting verdacht veel op de gang van zaken rondom de euro. Ook hier zijn er heel veel spelers met heel verschillende belangen en allemaal met een achterban (parlement) die iets anders willen. Ook hier ontbreekt het aan het doorhakken van knopen en het aanwijzen van schuldigen. Iedereen kan zich achter iedereen verschuilen en doet dat ook. Iedereen wijst een ander aan als de 'zwarte piet'. Ook dit vindt plaats rondom de GGD.

In beide gevallen kan je niet meer zeggen: "ik trek me terug". Hetgeen waarvoor de samenwerking in het leven is geroep is van een dergelijke schaal dat je dat alleen niet aan af kunt. Met elkaar hebben we onze maatschappij erg complex gemaakt. Moeten we deze situatie accepteren en geld blijven stoppen in schepen die alleen maar bestuurd kunnen worden wanneer alle partijen het eens zijn?

Antwoord op de impasse....
Ik ga me niet wagen aan het antwoord op de vraag die ik stel aangaande Europa, maar over het antwoord op de situatie bij de GGD wil ik wel nadenken.

In feite is de GGD voor de gemeenteraad in Hardinxveld-Giessendam niet anders dan de buitendienst. Beide verzorgen een taak waarvan de gemeenteraad het college van B&W verzoekt deze uit te voeren. De financiële kaders die bij elke taak horen zijn overduidelijk vastgelegd in de begroting. Als raadslid wil ik mij eigenlijk ook niet bemoeien met de manier waarop het college van B&W de opgedragen taak ten uitvoer brengt: het gaat om het resultaat! Het college kiest ervoor (in overleg met de gemeenteraad) om bepaalde taken in gemeenschappelijke regelingen te beleggen, omdat deze hiervoor beter onderlegd zijn. In het geval van de GGD zijn er 19 gemeenten die deelnemen. Hier gaat het mis. Hoe krijg je 19 organisatie/mensen op één lijn. Dat is haast onaandoenlijk. Wanneer je de conclusie trekt dat het onaandoenlijk is, dan resteren er twee opties: de gemeenschappelijke regeling opknippen, of de gemeenten herindelen! 

De 'hoeveelheid politiek' in de uitvoering en de optimale schaal voor de uitvoering bepalen wat uiteindelijk de ideale verhouding is tussen de hoeveelheid deelnemende gemeenten en de uitvoerende organisatie.

Afgezien van deze weging heb ik als raadslid een eenvoudig ideaalbeeld: één gemeente en één uitvoerende organisatie. Bij een tekort van € 1,8 mln. was er dan een bestuurder op weg naar de bank.


Cor van Vliet, 1 november 2011