Vorige week dinsdag stond voor mij als vertegenwoordiger van de gemeenteraad de laatste vergadering van de Klankbordgroep van de Rekenkamer op de agenda. Donderdag zullen we een definitief besluit nemen over het afschaffen van de huidige Rekenkamer.

Met dit besluit zijn we de eerste gemeenteraad van de deelnemers (de gemeenten ‘Molenwaard’, Zederik en Giessenlanden) die afscheid nemen van Pröpper (de directeur van de Rekenkamer). De overige gemeenten beraden zich nog over de vraag of en de manier waarop de samenwerking wordt voortgezet.

Controlerende taak
Ik moet zeggen dat ik afscheid heb genomen met pijn in mijn hart. We hebben als gemeenteraad hardhandig een instrument aan de kant geschoven waarmee we invulling kunnen geven aan onze controlerende rol. Hiermee zetten we één van de instrumenten waarmee we het dualisme kunnen laten functioneren buiten de deur. Volgens mij gooien we hiermee het ‘kind met het badwater weg’.

Geen kans gekregen
Ik wil namelijk niet ontkennen dat de Rekenkamer niet optimaal heeft gefunctioneerd. Veel was voor verbetering vatbaar. Aan de andere kant vind ik echter ook dat de verwachtingen rondom de rapporten van de Rekenkamer veel te hoog waren. Deze waren niet gebaseerd op het budget wat er beschikbaar was, maar op de vergelijking met een perfect wetenschappelijk onderzoek met onbeperkt budget.

Een nieuwe route
De Rekenkamer heeft haar eigen functioneren ook beoordeeld. Hieruit is een heel nieuwe werkwijze naar voren
gekomen. Een werkwijze die in Zederik is getest en goed is bevallen. Bij deze werkwijze treedt de Rekenkamer niet op als onderzoeker maar als begeleider van onderzoek. Waarbij je het onderzoek vooral moet zien als een quick scan. Een commissie van raadsleden werkt deze quick scan in 3 / 4 avonden uit. Deze raadsleden duiken dan even het diepe in aangaande een onderwerp en mogen vragen stellen aan iedereen persoon die bij ze opkomt. Dit betekent een echt kijkje in de keuken van bijvoorbeeld de ambtenarij.

Deze werkwijze brengt een flink aantal voordelen met zich mee ten opzichte van de oude werkwijze: het is goedkoper, raadsleden zijn veel meer betrokken, adviezen kunnen op heel korte termijn worden uitgebracht (en zijn dus relevant) en tenslotte wordt er onderzoek gedaan naar een onderwerp waar vragen over zijn.

Dit laatste is overigens behoorlijk vooruitstrevend, omdat de Rekenkamer volgens de wet zelfstandig haar
onderwerp van onderzoek vaststelt.

Cor van Vliet, 14 december 2011

PS De komende weken geen weblog van mijn hand in verband met de vakantie, ik hoop op 10 januari weer wat van met te laten horen.